Ondernemen zonder geld: de nieuwe wereld?
De ene broer lacht de andere broer uit, en public. Best een beetje gênant. Of is het plagend toelachen? Ik hoop het laatste. De ene broer is een online marketeer en heeft verstand van websites bouwen. De andere broer is een accountant. Ze ruilen elkaars diensten in met een gesloten beurs. De accountant is nog vele maanden druk met de boekhouding van zijn broer. De broer van de marketing lacht dus in zijn vuistjes. Hij is succesvol, ontvangt vele facturen en verstuurt gelukkig nog veel meer facturen. Kortom, hij heeft een grote administratie. Hij is al lang klaar met de website van zijn broer. De marketeer lacht zich een kriek: wat een megadeal met zijn broer.
Toch is de accountant blij, want door de website ontvangt hij wekelijks meerdere nieuwe klanten op zijn kantoor. Hij is tevreden, ook al staat er nog veel (gratis) werk voor hem klaar.
Voor de twee broers is het fijn deze gratis ruilhandel, maar wanneer verdwijnt deze goede balans? Hoe ga je dat aankaarten bij je broer? Wat ga je dan afspreken met elkaar? Hoe regel je dit rationeel en toch ook met gevoel? De zakelijk aanpak en toch een factuur sturen naar je broer? Met welk bedrag er dan op? Hoe houd je de familierelatie goed? Hoe waardeer je toegevoegde waarde van je broer voor je
Een wereld zonder geld
Regelmatig ontmoet ik mensen die geld willen afschaffen. Geld maakt volgens hun de maatschappij ziek. Ze zien graag een (spirituele) wereld die zonder geld functioneert. Een leven dat eruitziet als volgt: Je denkt aan een nieuwe jurk voor dat feestje. Plop, een dag laten staat je beste vriendin voor de deur. ‘Wil jij mijn prachtige jurk hebben? Ik ben namelijk een maatje groter geworden.’
Of je spreekt de buurvrouw en vertelt haar over je zorg voor je nieuwe jurk. Spontaan stelt zij voor een nieuwe jurk voor je te naaien. Jij blij, buurvrouw blij.
Ben ik een negatieve denker?
Een mooie gedachte, maar in de nieuwe spirituele wereld ben ik een doemdenker, want waar haalt je buurvrouw de mooie stof vandaan zonder een cent te betalen? Ik concludeer dan gelijk: we hebben meer tijd en geduld nodig als we leven zonder geld. Voordat de jurk is gemaakt, is het feestje al voorbij. Zo gek is het dus niet om met je bankpas je favoriete jurkenwinkel binnen te stappen. Toch?
Het geldt ook voor mannen
Voor de mannelijke lezers, denk even aan een mooi pak of je favoriete voetbal-kijken-kloffie. Lastig lijkt me dat als je in Rotterdam woont en Ajax-fan bent. Überhaupt een ding, maar krijg je dan snel een Ajax-shirt aangeboden? Misschien een neutraler voorbeeld: Hoe gaan we zorgen dat jij in de Porsche van mijn buurman mag rijden?
Voor mij klinkt het als de wereld van wensen en hebben, hebben en hebben. Wat stel je er dan tegenover, nu of later? Dankbaarheid?!
Terug naar af
Het lijkt wel het spel van Monopoly. We gaan terug naar af. Het lijkt namelijk ook een beetje op de wereld van vroeger. Toen we vaker nog iets overhadden voor elkaar. We hielpen elkaar sneller. De tijd dat we kinderkleding aan elkaar doorgaven en als dank een heerlijk appeltaart bakten. Natuurlijk gebeurt het nog steeds, maar minder vaak als het niet noodzakelijk is. Geld doet alles anders maken.
Wat is er mis gegaan tussen nu en 40 jaar geleden?
Het is een vraag die door mijn hoofd spookt. Wat doen we verkeerd waardoor we zo verlangen naar een ander leven zonder geld en dus zonder het huidige systeem van waarde-uitwisseling. In een tijd dat veel ondernemers door de coronacrisis het zwaar hebben. In een tijd dat de eerste grote groep medewerkers op de bank thuis zit. Met de handen in het haar zonder of met veel minder geld.
Alternatieve ruilhandel?
Je zou verwachten dat de ruilhandel in crisis massaal wordt ingezet. Misschien wel, maar ik zie het nog te weinig (door mijn eigen overtuiging?!). Persoonlijk denk ik dat we dondersgoed weten dat geld een onderdeel is van ons leven. Alleen onze relatie met geld is een beetje ziek.
We projecteren van alles op geld
Veel negativiteit, maar geld is zo neutraal als de achterkant van een koe. Een stadsmens kan de koeienkont zien als een plek van vieze stront. Maar de chef-kok van een mijn favoriete restaurant ziet daar een lekker mals biefstukje in. Of je kan het gewoon als de achterkant van de koe zien, zonder enige emoties of projectie. Zo kan het ook met de projectie op geld.
Wat ik wel besef, als ik denk aan een wereld zonder geld, is dat ik sneller geneigd ben alleen iets te doen voor iemand wat ik echt leuk vind om te doen. Dus ik blij en de ander blij. Misschien gaat het hier wel over in de wereld zonder geld.
Alleen leuke dingen doen?
Ik besef ook dat ik dan als ondernemer lijstjes mag maken met de dingen die ik eigenlijk niet zo graag doe. Moet ik het dan niet gaan doen? Nee, want als je als ondernemer over een paar jaar ook nog fluitend door het leven wilt gaan, dan heb je een paar essentiële verantwoordelijkheden te dragen. Denk aan bijvoorbeeld marketing, verkoop, personal branding, HRM, boekhouding en je financiën.
Ik kan accepteren dat ik de minder leuke taken minder leuk vind om te doen. Of ik besteed het uit aan een specialist. De factuur ga ik vervolgens met een gerust hart betalen. Zonder gezeur, want dat is namelijk mijn eigen keuze.
Is het verantwoord om veel taken uit te besteden?
Dat vertellen de cijfers uit je boekhouding. En weet je: zorg er voor dat je dat spel een beetje snapt. Cashflow issues, dus geld tekort, is een van de belangrijkste reden waarom een ondernemer stopt met zijn bedrijf. Vaak al na 2-5 jaar. Dus focus je op financiële inzichten, ook als zzp’er, want het leven zonder geld ligt namelijk nog ver voor ons.
Tenzij je nu in de ruilhandel stapt, maar dan start een ander spel: je emotionele bankrekening bij de ander goed in balans houden. Weet jij hoe die in elkaar steekt, bij tientallen andere mensen en dus ook bedrijven?
Stap verder
Geld als ruilmiddel, in plaats van kamelen, is geen slechte keuze is van de maatschappij. Het is dan ook een keuze of geld je leven maakt of breekt. Hierin zit de illusie van geld besloten. Je ontdekt het in mijn boek ‘De illusie van geld – een andere kijk op geld’ hier te bestellen.